Różnice w pomiarach refraktrometr / areometr

Zadajemy tutaj proste i podstawowe pytania dotyczące destylacji.
duru7
0%
0%
Posty: 3
Rejestracja: 2019-04-14, 07:01

Różnice w pomiarach refraktrometr / areometr

Post autor: duru7 » 2019-04-14, 08:39

Dzień dobry,
zwracam się do forumowiczów o pomoc.
Mam problem z pomiarami gęstości roztworów alkoholowo-wodnych przygotowywanych do smakówek.
Pomiary prowadzę refraktrometrem YR1612 i areometrem 30-70%. Próbki mierzę w temp 20 stopni C +/-1 stopień.
Refraktrometr wyskoalowany wodą destylowaną na 0.
Wynik z refraktrometu 54% a z areometru 49 %. Areometr też sprawdzany z innymi.
Moja wielka prośba o wskazówe który z pomiarów jest bliższy prawdzie.

terni
90%
90%
Posty: 804
Rejestracja: 2015-09-23, 21:33
Lokalizacja: lubelskie

Re: Różnice w pomiarach refraktrometr / areometr

Post autor: terni » 2019-04-14, 10:30

Ja mam pięć areometrów (w tym trzy precyzyjne) i każdy pokazuje nieco inne stężenie alkoholu. Niektóre w pewnych zakresach mierzą z dokładnością do 5%. Refraktometry też nie są absolutnie dokładne. Nie bardziej niż areometry. To tak jak pomiar alkoholu we krwi. Żaden alkomat nie dorówna dokładnością pomiarowi laboratoryjnemu. Najlepiej oblicz stężenie poprzez obliczenie gęstości próbki. Mierzymy objętość próbki w cm3 lub ml i na wadze precyzyjnej mierzymy masę próbki z dokładnością do 0,01 g i obliczamy gęstość. Czysty etanol w temperaturze 20°C ma gęstość 0,79 g/ml, roztwór wodny 40% w tej samej temperaturze ma gęstość 0,92 g/ml. Czysta woda ma gęstość 1 g/ml. Swoją drogą to dziwne że mierzysz destylat "do smakówek". Smakówką jest destylat zrobiony z zacieru jęczmiennego przykładowo czy owocowego. Czyli na ten przykład łyski, śliwowica, żytniówka to tzw smakówki. Jeżeli do czystego destylatu zamierzasz dodać coś do smaku to już nie jest smakówka tylko nalewka.
Róbmy Swoje

kwik44
100%
100%
Posty: 1567
Rejestracja: 2013-09-07, 19:30

Re: Różnice w pomiarach refraktrometr / areometr

Post autor: kwik44 » 2019-04-14, 11:41

duru, jak potrzebujesz dokładnego pomiaru to precyzyjna waga, do 4rech miejsc po przecinku w gramach i piknometr. Tak mierzyliśmy kiedyś bezwodny etanol (99,99+). Dla nas powiedziałbym, że najlepiej kupić wycechowany areometr na interesujący cię zakres (90-100, 40-50, etc). Co do użycia refraktometru do pomiaru alkoholu to mam wątpliwości. Cukru tak.

duru7
0%
0%
Posty: 3
Rejestracja: 2019-04-14, 07:01

Re: Różnice w pomiarach refraktrometr / areometr

Post autor: duru7 » 2019-04-14, 14:59

Dziękuję za tak szubkie odpowiedzi,
na początku sprostowanie - smakówka w moim wykonaniu to np. wódka o smaku kawowym. Nalewka powstaje u mnie przez macerację owoców w alkoholu. Posiadam dobrej jakości earometr w zakresie 30% do 70% a refraktrometr zakupiłem do szybkich pomiarów. Jeżeli chodzi o wyznaczenie gęstości piknometrem teżo tym myślałem lecz alkohol z wodą trochę dziwnie się rozpuszcza nawet wg tabeli z wikipedi. Dla przykładu dla 40% V/V przy 20 stopnioach C wychodzi (0,4 *0,79) +(0,6 *1)=0,316+0,6=0,916 a wg tabeli 0,95 g/cm3.
W tym wypadku zadam inne pytanie, czy przeskalowanie refraktrometu wg areometru przy np. 45% da dobre wyniki przy 55% lub przy 35% V/V ?

kwik44
100%
100%
Posty: 1567
Rejestracja: 2013-09-07, 19:30

Re: Różnice w pomiarach refraktrometr / areometr

Post autor: kwik44 » 2019-04-14, 15:48

Pamiętaj o kontrakcji. Wielki i znany rosyjski uczony Mendelejew nie na darmo doktorat zrobił. Sorki ale mam dzisiaj lenia i nie chce mi się totalnie myśleć czy twoje obliczenia ją uwzględniają czy nie :( Ja korzystam z tablic. A formalnie czy tam będzie mniej czy więcej alkoholu... Jaka to różnica?

terni
90%
90%
Posty: 804
Rejestracja: 2015-09-23, 21:33
Lokalizacja: lubelskie

Re: Różnice w pomiarach refraktrometr / areometr

Post autor: terni » 2019-04-14, 16:39

Wikipedia popełniła błąd z tą gęstością 0,95 g/cm3 dla alkoholu o stężeniu 40% obj. Poprawny wynik to 0,916 g/cm3. Piknometry są drogie. Ich ceny dochodzą do 2000 zł. Refraktometry też podają przybliżony wynik. Jak na nasze potrzeby areometr wystarczy. Najlepsze są takie o wąskich zakresach. Przykładowo 0 - 40%, 40 - 70%, 70 - 100%, lub o jeszcze węższych zakresach. Taka super dokładność by posiłkować się piknometrem, termostatem i wagą laboratoryjną nie jest nam potrzebna.
Róbmy Swoje

Danniel
50%
50%
Posty: 181
Rejestracja: 2010-11-24, 23:51
Lokalizacja: CK

Re: Różnice w pomiarach refraktrometr / areometr

Post autor: Danniel » 2019-04-14, 21:42

Myślę, że debatę które urządzenie lepiej wskazuje trzeba by zacząć od obliczeń stężenia alkoholu.

Osobiście mieszając wodę ze spirytusem zadaję pytanie "Ile ml spirytusu 95% (taki mam) potrzebuję , żeby uzyskać 1l roztwór np 65%?"
Reszta to matma
(650ml +kontrakcja [np z tabeli Cieślaka])/0,95 = xy ml
a resztę do litra dopełnić wodą.
Płyny mierzę menzurkami +-5ml
Areometry mam stare z 1979 i 1983, ale obliczony wynik nie różnił się nigdy od zmierzonego o więcej niż 3 %. Mi wystarcza :)

Inna sprawa to zakres pomiarowy przyrządów, gdzie wyniki są najdokładniejsze. Czy jednostka areometru i refraktometru jest identyczna , a temperatura pomiaru jest odpowiednia dla konkretnego miernika.

@terni dzięki za zwrócenie uwagi
Ostatnio zmieniony 2019-04-15, 06:52 przez Danniel, łącznie zmieniany 1 raz.
"Jeżeli coś jest głupie , ale działa , to nie jest głupie" - Murphy :)

terni
90%
90%
Posty: 804
Rejestracja: 2015-09-23, 21:33
Lokalizacja: lubelskie

Re: Różnice w pomiarach refraktrometr / areometr

Post autor: terni » 2019-04-14, 22:49

Aerometr to przyrząd do pomiaru gęstości powietrza lub innego gazu.
Róbmy Swoje

Mafiej
10%
10%
Posty: 17
Rejestracja: 2017-12-19, 22:41

Re: Różnice w pomiarach refraktrometr / areometr

Post autor: Mafiej » 2019-04-15, 14:21

Pierwszy raz słyszę żeby ktoś refraktometrem mierzył stężenie alkoholu. (No może się nie znam) Najlepiej sprawdza się w mierzeniu zawartości cukru. Ja jak idę po owoce to kupuję sobie najpierw kilka np malin lub wiśni rozgniatam i mierzę. Jak jest git to kupuję więcej...

Awatar użytkownika
Benek
101%
101%
Posty: 239
Rejestracja: 2005-12-25, 10:51
Lokalizacja: Mazury

Re: Różnice w pomiarach refraktrometr / areometr

Post autor: Benek » 2019-04-15, 16:41

Mafiej pisze:
2019-04-15, 14:21
Pierwszy raz słyszę żeby ktoś refraktometrem mierzył stężenie alkoholu.
Jeżli dziwi cię pomiar stężenia alkoholu, to będziesz jeszcze bardziej zdziwiony, jak dowiesz się ile innych rzeczy można mierzyć refraktometrem.
Mafiej pisze:
2019-04-15, 14:21
Najlepiej sprawdza się w mierzeniu zawartości cukru.
Najlepiej, to sprawdza się do tego, do czego został wyprodukowany.

duru7
0%
0%
Posty: 3
Rejestracja: 2019-04-14, 07:01

Re: Różnice w pomiarach refraktrometr / areometr

Post autor: duru7 » 2019-04-15, 18:28

terni pisze:
2019-04-14, 22:49
Aerometr to przyrząd do pomiaru gęstości powietrza lub innego gazu.
Mam pytanie o co chodzi, bo google kiepsko znajduje słowo aerometr bardziej areometr?

Danniel
50%
50%
Posty: 181
Rejestracja: 2010-11-24, 23:51
Lokalizacja: CK

Re: Różnice w pomiarach refraktrometr / areometr

Post autor: Danniel » 2019-04-15, 19:27

Pisałem źle nazwę miernika zawartości alkoholu w roztworze. Zamiast areometr to "aerometr" i Kolega mnie poprawił.
"Jeżeli coś jest głupie , ale działa , to nie jest głupie" - Murphy :)

terni
90%
90%
Posty: 804
Rejestracja: 2015-09-23, 21:33
Lokalizacja: lubelskie

Re: Różnice w pomiarach refraktrometr / areometr

Post autor: terni » 2019-04-16, 08:41

Danniel pisze:
2019-04-14, 21:42


Osobiście mieszając wodę ze spirytusem zadaję pytanie "Ile ml spirytusu 95% (taki mam) potrzebuję , żeby uzyskać 1l roztwór np 65%?"
Reszta to matma
(650ml +kontrakcja [np z tabeli Cieślaka])/0,95 = xy ml
a resztę do litra dopełnić wodą.
Kontrakcja, z tego co mi wiadomo dotyczy ubytku samej wody po zmieszaniu jej ze spirytusem. Część jej zamienia się w energię. Więc to jej ilość należy uzupełnić. Przykładowo po zmieszaniu 421 ml spirytusu 95% z 579 ml wody nie uzyskamy litr wódki 40%, tylko 971 ml wódki o stężeniu 41,2%. Ubytek wody w tym wypadku wyniesie 29 ml i taką ilość należy dolać by było dokładnie litr wódki o stężeniu 40% objętościowo. Zatem wystarczy obliczyć 650ml/0,95 + uzupełnienie wodą do jednego litra. Ten deficyt 29 ml wody wynikający z kontrakcji wyrówna się automatycznie, bez potrzeby dokonywania obliczeń czy posiłkowania się tabelami Cieślaka.
Róbmy Swoje

Awatar użytkownika
Doody
100%
100%
Posty: 1227
Rejestracja: 2017-01-04, 20:46
Lokalizacja: Wielkopolska

Re: Różnice w pomiarach refraktrometr / areometr

Post autor: Doody » 2019-04-16, 10:33

terni pisze:
2019-04-16, 08:41

Kontrakcja, z tego co mi wiadomo dotyczy ubytku samej wody po zmieszaniu jej ze spirytusem. Część jej zamienia się w energię.
To trochę pojechałeś :wink:
Jakby 1g spirytusu zamienił się w energię to z dzielnicy raczej mało by zostało..
Kontrakcja polega na tym, że podczas mieszania się substancji ich objętość się zmniejsza ponieważ małe cząsteczki jednej substancji mieszczą się pomiędzy dużymi cząsteczkami drugiej.
To cos jak wsypanie litra maku do litra grochu. Po wymieszaniu masz np. 1,7l mieszaniny ponieważ mak wypełnił wolne przestrzenie w grochu.
Pozdrawiam
Darek

terni
90%
90%
Posty: 804
Rejestracja: 2015-09-23, 21:33
Lokalizacja: lubelskie

Re: Różnice w pomiarach refraktrometr / areometr

Post autor: terni » 2019-04-16, 13:39

Pomyliłeś spirytus z uranem. Jeden gram spirytusu 95% -wego ma zaledwie 27,8 kJ. Tu nie ma zastosowania słynny E=mc2. Wartość energetyczna etanolu wynosi 7 kcal/g, t.j. 29,26 kJ/g. I pomyśleć że nauczyciele domagają się podwyżki. :shock:
Kontrakcja polega na tym (wg Cieślaka) że jeżeli przykładowo do 50 litrów spirytusu 95% dolejemy 50 litrów wody to wbrew pozorom nie otrzymamy 100 litrów wódki o mocy 47,5%, tylko wyjdzie nam 96,4 litra wódki o mocy 49%. Deficyt wody wyniesie w tym przypadku 3,6 litra i tyle wody dolać należy by było równo 100 litrów o mocy 47,5%. Ubytkowi wody towarzyszy wydzielanie się energii w postaci ciepła. Każdy kto rozrabiał spirytus z wodą z pewnością zauważył że "przegryzający" się spiryt z wodą robi się ciepły. Porównanie z grochem i makiem jest dobre. Groch to etanol, mak to woda.
Ostatnio zmieniony 2019-04-16, 22:27 przez terni, łącznie zmieniany 1 raz.
Róbmy Swoje

Zablokowany

Kto jest online

Użytkownicy przeglądający to forum: Obecnie na forum nie ma żadnego zarejestrowanego użytkownika i 9 gości