Dopisywanie następnych jak najbardziej wskazane...
- 1410 - Popularne określenie oznaczające proporcje składników służących do zrobienia nastawu: 1 - 1 kilogram cukru; 4 - 4 litry wody; 10 - 10 dkg drożdży
- AA - skrót oznaczający alkohol amylowy pentanol. Surowy alkohol pentylowy (tzw. fermentacyjny alkohol pentylowy) jest mieszaniną głównie alkoholu izopentylowego i 2-metylo-1-butanolu.
- Aabratek - modyfikacja głowicy Nixon-Stone'a polegająca na pochyleniu głowicy pod kątem w stosunku do kolumny. W założeniu ma pozwolić na wydłużenie długości kolumny w przypadku niskich pomieszczeń.
- Alembik - aparat do destylacji; również wódka wytrawna tzw. przepalanka.
- Amylaza - amylazy, enzymy hydrolityczne rozkładające wielocukry (skrobię i glikogen) na cukry o mniejszych cząsteczkach (dekstryny i maltozę).
- Areometr - urządzenie (przyrząd) wykorzystywane przy badaniu gęstości cieczy. Jest to rurka szklana, której górna wydłużona część (trzpień) zaopatrzona jest w skalę, część dolna w postaci bańki wypełniona jest śrutem, co pozwala na utrzymanie pozycji pionowej przyrządu zanurzonego w cieczy. Areometr zanurza się w cieczy tylko częściowo. Po zanurzeniu areometru w cieczy ustala się stan równowagi pomiędzy ciężarem areometru a ciężarem wypartej cieczy. W analizach stosuje się różne Areometry: Areometr Gay-Lussaca, Areometr Ballinga, Areometr Trallesa, Areometr Baumé, Areometr Oechsle, Laktodensymetr.
- Areometr Ballinga - (lub Brixa) - jest to areometr wyskalowany w stopniach odpowiadających zawartości sacharozy w g/100g roztworu. Woda w temperaturze 20° wykazuje na areometrze 0°Blg, roztwór zawierający n % cukru - n°Blg. Areometr Ballinga stosowany jest powszechnie w przetwórstwie owocowo-warzywnym, a areometr Brixa - w gorzelnictwie i cukrownictwie. W przypadku gdy w roztworze oznaczanym znajdują się również inne składniki (białko, kwasy organiczne, sole) areometr podaje przybliżoną zawartość ekstraktu. W przypadku gdy w roztworze znajduje się alkohol etylowy, który ogranicza gęstość roztworu, wskazania areometru podają wartość ekstraktu pozornego. Przybliżone zależności pomiędzy gęstością roztworu a wskazaniami areometru są następujące: d17,5/17,5 = 260 / (260 - °Blg) Zależność stopni Ballinga do stopni Oechsle: °Blg x 4 = °Oe
- Balling - patrz: Areometr
- Bentonit - "jest pęczniejącym iłem, a jego nazwa pochodzi od pierwszego eksploatowanego złoża w Forcie Benton, w stanie Wyoming, USA. Geologicznie bentonity są minerałami pochodzenia wulkanicznego... ...Bentonit jest powszechnie znany ze swoich wybitnych zdolności pęcznienia. Może adsorbować 5 razy więcej wody niż sam waży, a przy pełnym nasyceniu zajmuje objętość 12 - 15 razy większą niż jego ilość w stanie suchym." Wykorzystywany do klarowania zacieru przed procesem destylacji.
- Chipsy dębowe - patrz. Płatki dębowe
- CM - system sterowania kolumny oparty o regulację przepływu wody przez tzw. zimne palce.
- Cukromierz - areometr do pomiaru zawartości cukru w roztowrze, patrz: Aerometr Ballinga
- Cytrynowy kwas - (nazwa systematyczna - kwas 2-hydroksypropano-1,2,3-trikarboksylowy) to związek organiczny, hydroksykwas trikarboksylowy o wzorze sumarycznym C3H4OH(COOH)3. W przemyśle kwas cytrynowy jest otrzymywany głównie przez fermentację cukru za pomocą kultur pleśni Aspergillus niger. Kwas cytrynowy jest używany jako regulator kwasowości i przeciwutleniacz w przemyśle spożywczym. Sole kwasu cytrynowego - cytryniany - są stosowane jako leki przy niedoborze określonego metalu w organizmie.
- Deflegmator - Chłodnica zwrotna, skraplacz częściowy, urządzenie działające podobnie do kolumny destylacyjnej, zwiększające efektywność procesu destylacji (służącego rozdzielaniu mieszanin ciekłych). Deflegmator jest rodzajem wstępnej chłodnicy, w której następuje częściowe skroplenie par opuszczających aparat destylacyjny. Powstała w ten sposób flegma (kondensat o większym, w stosunku do par, stężeniu składnika mniej lotnego) jest zawracana do naczynia z wrzącą cieczą (w przypadku destylacji prostej) lub na najwyższą półkę kolumny rektyfikacyjnej. Nieskroplona para, wzbogacona w deflegmatorze w składnik bardziej lotny (inaczej mówiąc, niżej wrzący), jest odprowadzana do skraplacza jako destylat. Źródło: http://pl.wikipedia.org/wiki/Deflegmator
- Destylacja - sposób rozdzielania ciekłej mieszaniny związków chemicznych przez fizyczny proces odparowania i następnie skroplenia składników mieszaniny. Stosuje się ją w celu wyizolowania lub oczyszczenia jednego lub więcej związków składowych. Z technologicznego punktu widzenia można rozróżnić dwa rodzaje destylacji: destylację prostą i destylację frakcyjną (rektyfikację).
- Destylat ortodoksyjny - patrz: Ortodox
- DS - DS18B20 - półprzewodnikowy, cyfrowy czujnik temperatury stosowany w sterownikach i termometrach.
- Dymion -demijohn [wym. demidżon] inaczej: balon, gąsior... pękata butla opleciona łoziną, z łozinowym uchem, zawierająca zwykle od ośmiu do pięćdziesięciu czterech litrów napoju. Szklana butla do przeprowadzania fermentacji.
- Etanol - Alkohol etylowy lub etanol to związek organiczny z grupy alkoholi o wzorze C2H5OH.
- Flegma - Z Wikipedii, wolnej encyklopedii. (flegma, refluks, powrót, odciek) - część pary opuszczającej kolumnę rektyfikacyjną, skroplona w deflegmatorze i zawracana na górę kolumny; pozostała część pary, po przejściu przez skraplacz, jest odbierana jako destylat (rektyfikat). Orosienie, spływając w dół w przeciwprądzie do pary, wzbogaca ją w składnik bardziej lotny. W niektórych procesach rektyfikacyjnych do orosienia dodaje się cieczy surowej. Źródło: http://pl.wikipedia.org/wiki/Orosienie
- Fosforan amonu - związek chemiczny wykorzystywany jako pożywka dla drożdży
- Głowica Nixon-Stone'a - układ skraplający kolumny rektyfikacyjne będący częścią tzw. refluksu zewnętrznego. Charakteryzuje się tym, że w przeciwieństwie do refluksu wewnętrznego, całą skroploną flegmę można skierować do odbioru.
- Głowica Nixona - patrz Głowica Nixon-Stone'a
- HDPE - Polietylen, (high density PE) - o dużej gęstości (nierozgałęzione łańcuchy zapewniają wysoką gęstość i duże siły oddziaływania międzycząsteczkowego). Tworzywo sztuczne, z którego mogą być wykonane zbiorniki wykorzystywane do fermentacji
- HETP - Wysokość wypełnienia, na przestrzeni którego odbywa się proces odpowiadający procesowi wymiany zachodzącemu na jednej rzeczywistej półce w kolumnie półkowej, określana jest jako HETP (Height Equivalent to a Theoretical Plate). s.m. wrote: "Rozwinięcie skrótu - Height Equivalent to a Theoretical Plate można przetłumaczyć jako ekwiwalent wysokości dla/na jedną półkę teoretyczną". Parametr ten określa sprawność kolumny, czyli jej zdolność do rozfrakcjonowania składników mieszaniny.
- KEG - beczka na piwo ze stali nierdzewnej wykorzystywana jako pojemnik do gotowania zacieru. Z Wikipedii, wolnej encyklopedii - Beczki typu KEG Dawniej keg oznaczało małą beczkę wytwarzaną przez bednarza i stosowaną do transportu materiałów drobnicowych takich jak np. gwoździe. Obecnie keg to typ beczek metalowych (aluminiowych) stosowanych do przechowywania pod ciśnieniem piwa lub innych alkoholi. keg jest również jednostką objętości: 1 keg = 56,78 litrów (Źródło: http://pl.wikipedia.org/wiki/Keg)
- Klarowin - nazwa handlowa środka do klarowania, patrz Bentonit
- KO - skrót oznaczający stal kwasoodporną.
- Latarka - element kolumny wykonany ze szklanej rury umożliwiający obserwację wnętrza kolumny. Wykorzystywany zazwyczaj do obserwacji procesu zalewania.
- LM - cemik1 wrote: sterowanie za pomocą zmniejszania lub zwiększania odbioru. Jedna chłodnica i mały zawór igłowy. Wymaga zmniejszenia odbioru (regulacji) pod koniec procesu.
- Melasa - produkt uboczny przy produkcji cukru, ciemnobrunatny gesty płyn, z ok. 50% cukru. Stanowi m.in. surowiec dla przemysłu fermentacyjnego.
- Kolumna destylacyjna - Urządzenie do destylacji, będące w istocie kolumną rektyfikacyjną. Może ona służyć do rozdzielania mieszaniny na składniki lub jako deflegmator. Nazwa ta używana jest głównie w odniesieniu do aparatury laboratoryjnej. Źródło: http://pl.wikipedia.org/wiki/Kolumna_destylacyjna
- Kolumna rektyfikacyjna - to sprzęt laboratoryjny, a także urządzenie przemysłowe, w kształcie pionowej rury (lub walca), w której zachodzi kaskadowy, wielopoziomowy proces destylacji frakcyjnej, zwany rektyfikacją.
- Matka drożdżowa - zaczyn drożdżowy, rozmnożone wstępnie drożdże służące do rozpoczęcia procesu fermentacji zacieru
- Metanol - Alkohol metylowy lub metanol, znany także pod nazwami zwyczajowymi spirytus drzewny i karbinol to najprostszy związek organiczny z grupy alkoholi o wzorze CH3OH. Został odkryty w 1661 przez Roberta Boyle'a
- MD - patrz Matka drożdżowa
- Młot Thora - rodzaj głowicy skraplającej (w kształcie litery T), charakteryzujący się ekstremalnie niską wysokością
- Nadmanganian potasu - (łac. kalium hipermanganicum; wg obecnej nomenklatury IUPAC manganian(VII) potasu) to związek nieorganiczny, sól potasowa kwasu nadmanganowego o wzorze KMnO<sub>4</sub>. Wykorzystywany jako środek do oczyszczania spirytusu.
- Nastaw - przygotowany do fermentacji roztwór, zawierający wszystkie niezbędne składniki m.in.: wodę, cukier, drożdże i dodatki chemiczne. W przypadku nastawów owocowych, także sok z owoców.
- NS - patrz Głowica Nixon Stone'a
- OOB - obniżony odbiór boczny. System odbioru pary OVM lub cieczy OLM poniżej głowicy. Z założenia odcinek pomiędzy obniżonym odbiorem, a głowicą ma służyć jak bufor na gromadzenie się lekkich frakcji, zapewniając tym samym lepszą jakość destylatu odbieranego z OBB.
- Okowita - staropolska nazwa gorzałki lub nie oczyszczonej wódki bądź spirytusu.
- OLM - obniżony odbiór boczny LM (odbiór cieczy) patrz OOB.
- Orosienie - patrz: Flegma
- Ortodox - destylat zrobiony wyłącznie z cukru zawartego w surowcu.
- OVM - obniżony odbiór boczny VM (odbiór pary) patrz OOB.
- Papuga - rodzaj areometru służący do pomiaru mocy destylatu w sposób ciągły.
- Pierścienie Rashiga - to rodzaj wypełnienia kolumn rektyfikacyjnych, destylacyjnych, absorpcyjnych lub ekstrakcyjnych, stosowanych w instalacjach przemysłu chemicznego. Pierścienie Raschiga mają kształt rurek o wysokości na ogół równej 12 mm i średnicy wewnętrznej 10 mm. Wykonane są najczęściej z twardej, odpornej na ścieranie i ściskanie ceramiki, obojętnej chemicznie względem mediów przepływających przez kolumnę. Niekiedy pierścienie Raschiga wykonane są ze szkła lub metalu. Pierścieni Raschiga używa się w celu zwiększenia efektywności procesów prowadzonych w kolumnach. W przemyśle zazwyczaj wprowadzane są do absorbera poprzez chaotyczny wsyp. W laboratorium niekiedy układane jedne na drugich w określonym porządku. Źródło: http://pl.wikipedia.org/wiki/
- Płatki dębowe - wióry dębiny używane do koloryzowania i aromatyzowanie destylatów.
- PEHD - patrz HDPE
- Perhydrol - 30% roztwór nadtlenku wodoru w wodzie. Bezbarwna, bezwonna ciecz o właściwościach żrących wobec tkanek żywych. Używany do wytrawiania miedzi.
- Pompowanie - Robol69 wrote: W końcówce kiedy nie możesz utrzymać temp. zamykasz odbiór, kolumna się stabilizuje, odkręcasz zawór na full i odbierasz co leci, jak zaczyna lecieć słabsze, zamykasz zawór... itd
- Pot still - angielska nazwa najprostszego sposobu i aparatury do destylacji (garnek plus chłodnica)
- PS - patrz Pot Still
- Refluks - patrz Orosienie
- Reflux Ratio - stosunek ilości flegmy odbieranej do kierowanej ponownie na wypełnienie.
- Rehydratacja - patrz: Uwadnianie
- Rektyfikacja - (destylacja frakcyjna, frakcjonowana, frakcjonująca) z fizycznego punktu widzenia jest to proces destylacji kaskadowej (wielopoziomowej), w którym każdy stopień procesu jest zasilany produktem (destylatem) poprzedniego. Jednak z technologicznego punktu widzenia rektyfikacja jest procesem jednostkowym, w którym mieszanina ciekła jest rozdzielana na frakcje o różnej (zwykle zbliżonej) lotności.
- RLM - tzw. "system inżyniera". Modyfikacja LM polegająca na zastosowaniu zaworu na powrocie. Ideą pomysłu jest maksymalna samo stabilizacja procesu zwłaszcza pod koniec, powyżej 95°C w kegu.
- RR - patrz Reflux Ratio
- Saccharomyces bayanus - gatunek drożdży, z uwagi na swoje właściwości szczególnie polecany do fermentacji alkoholowej.
- Soda kaustyczna - patrz Wodorotlenek sodu
- Spirale Fenskego - specjalnie ukształtowane elementy służące jako wypełnienie w kolumnach rektyfikacyjnych
- SPP -Spiral Prismatic Packing czyli wypełnienie sprężynkowe
- SS - (ang.) Stainles Steel, skrót od angielskiej nazwy stali nierdzewnej
- Stal kwasoodporna - Stal odporna na działanie kwasów o mniejszej mocy od kwasu siarkowego. Kwasoodporność uzyskuje się dzięki stabilizacji austenitu w normalnych warunkach, co można uzyskać dzięki wysokim zawartościom chromu (17%-20%) i niklu (8%-14%), oraz innych dodatków stopowych, takich jak mangan, tytan, molibden i miedź. Stale kwasoodporne stosowane są po polerowaniu. Jako że w wysokich temperaturach dodatki stopowe mają tendencję do łączenia się z węglem tworząc twarde węgliki, po spawaniu elementów wykonanych ze stali kwasoodpornych wymagana jest ich obróbka cieplna. Polska Norma PN-XX/H-86020 podaje szereg stali kwasoodpornych, między innymi oznaczane symbolami 0H18N9, 1H18N12T, H17N13M2T, OH13N28M3TCu, 0H22N24M4TCu. Stale kwasoodporne wykorzystuje się do budowy zbiorników kwasów oraz instalacji przemysłowych, do ich produkcji i dystrybucji, oraz innych instalacji zawierających kwasy, np. w przemyśle farbiarskimi, przy produkcji nawozów sztucznych itp. W celu zapobieżenia tworzeniu się węglików dodaje się tytan (T w oznaczeniu gatunku stali)proces ten nazywa się stabilizacją, a takie stale - stabilizowanymi. Źródło: http://pl.wikipedia.org/wiki/Stal_kwasoodporna
- UFO - rodzaj głowicy skraplacjacej, charakteryzującej się niską wysokością całkowitą.
- Uwadnianie - przygotowanie drożdży do fermentacji polegającena moczeniu ich w ciepłej wodzie z niewielka zawartością cukru.
- VM - cemik1 wrote: sterowanie za pomocą podziału par, część idzie do odbioru a część na refluks. Wymaga dwóch chłodnic i zaworu o dużej średnicy do regulacji odbioru. Nie wymaga zbyt wiele od obsługującego. VM jest bardziej skomplikowany (przyp.: niż LM) w budowie. Aby dodać do niego opcję LM nie jest potrzebna druga (a w zasadzie już trzecia) chłodnica a tylko węzeł odbioru skroplonego już powrotu wraz z zaworem do regulacji.
- Węgiel aktywny (aktywowany) - substancja składająca się głównie z węgla pierwiastkowego w formie bezpostaciowej (sadza), częściowo w postaci drobnokrystalicznego grafitu (poza węglem zawiera zwykle popiół, głównie tlenki metali alkalicznych i krzemionkę). Charakteryzuje się bardzo dużą powierzchnią w przeliczeniu na jednostkę masy (500-2500 m2/g), dzięki czemu jest doskonałym adsorbentem wielu związków chemicznych.
- Wodorotlenek sodu - NaOH, związek nieorganiczny, bardzo silna zasada. Nazwy techniczne wodorotlenku sodu to soda żrąca, soda kaustyczna, a nazwą ług sodowy określa się wodny roztwór NaOH. W postaci stałej jest białą substancją o budowie krystalicznej. W wodzie rozpuszcza się bardzo dobrze, wydzielając znaczne ilości ciepła. Ma właściwości higroskopijne, łatwo też łączy się z dwutlenkiem węgla z powietrza, dlatego należy go przechowywać w szczelnie zamkniętych naczyniach. Związek służący, w połączeniu z nadmanganianem potasu, do oczyszczania spirytusu.
- Zacier - (zwyczajowo) mieszanina cukru, wody i drożdży, poddana fermentacji, służy do otrzymywania spirytusu. Powszechnie utożsamiana z zacierem do otrzymywania bimbru. Często cukier zastępuje się owocami itp. Można również zamiast owoców użyć ziemniaków, jeśli skrobia w nich zawarta została wcześniej poddana reakcji hydrolizy, przy pomocy enzymów zawartych w słodzie. Faktycznie tylko przy wykorzystaniu enzymów możemy mówić o zacierze (i zacieraniu). Mieszaninę cukru, wody i drożdży należy nazywać nastawem.
- Zalewanie kolumny - Proces występujący w kolumnie rektyfikacyjnej spowodowany głównie zbyt intensywnym ogrzewaniem zacieru. Duże ciśnienie podążającej do góry pary blokuje spyw flegmy po orosieniu, czego efektem jest brak wymiany para/ciecz.
- Zimne palce - Element skraplający, najczęściej w postaci zestawu rurek, zasilany zimną wodą, umieszczony zazwyczaj na szczycie kolumny rektyfikacyjnej, służący do zamiany pary etanolu w ciecz.
Dzięki za wychwycenie błędu. W tekście wystąpiła literówka... o czym świadczy pozostała część zdania - "Polietylen, (high density PE)"... oczywiście zrobię korektę.
